W związku ze śmiercią osoby najbliższej, wiele osób staje przed problemem uregulowania kwestii majątkowych po zmarłym. Uzyskanie dokumentów potwierdzających prawa do spadku jest niezbędne aby dysponować majątkiem spadkowym i w konsekwencji podzielić spadek pomiędzy spadkobiercami. Jak zatem nabyć spadek?
Przepisy prawa przewidują dwie formy potwierdzania nabycia spadku. Zgodnie z treścią przepisu art. 1025 par. 1 Kodeksu cywilnego stwierdzenia nabycia spadku dokonuje albo sąd w drodze postanowienia, albo notariusz sporządzając akt poświadczenia dziedziczenia. Domniemywa się, że osoba która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, albo poświadczenia dziedziczenia jest spadkobiercą.
Jak uzyskać stwierdzenie nabycia spadku?
Stwierdzenia nabycia spadku dokonuje sąd wydając stosowne postanowienie. Aby uzyskać sądowe stwierdzenie nabycia spadku należy złożyć do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, w którym należy wymienić wszystkich spadkobierców oraz do którego należy załączyć odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy oraz odpisy akt stanu cywilnego potwierdzające prawa spadkobierców do dziedziczenia. Jeżeli spadkodawca sporządził testament, należy złożyć go w sądzie. Do wniosku należy załączyć tyle odpisów wniosku i załączników ilu wskazano uczestników. Jest to niezbędne, do tego by sąd mógł przesłać odpis wniosku do każdego spadkobiercy i umożliwić mu zapoznanie się z jego treścią przed posiedzeniem. Opłata od wniosku wynosi 50 zł, a od dnia 21.08.2019 r. podwyższono ją do kwoty 100 zł.
Jak uzyskać poświadczenie dziedziczenia?
Jak już wyżej wspomniano akt poświadczenia dziedziczenia sporządza notariusz. Wystarczy zatem wybrać notariusza, umówić się na wizytę i przygotować dokumenty. Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz sporządza protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych. Notariusz jest uprawniony do sporządzania poświadczenia dziedziczenia ustawowego i testamentowego, z wyjątkiem jednak dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych. Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego wpisu do tzw. Rejestru Spadkowego. Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia wywiera takie same skutki prawne jak prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Stawka taksy maksymalnej za sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia wynosi 50 zł, natomiast za sporządzenie protokołu dziedziczenia 100 zł.
Który sposób lepszy?
Na pewno szybciej i wygodniej jest umówić się z notariuszem i wraz ze wszystkimi spadkobiercami sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia. Sądowe stwierdzenie nabycia spadku z pewnością potrwa dłużej. Jednak procedura sądowa może się okazać niezbędna gdy nie wszystkie osoby zainteresowane mogą stawić się u notariusza lub gdy po prostu nie wszyscy spadkobiercy są ze sobą zgodni. Sądowe stwierdzenie nabycia spadku jest także konieczne w sytuacji w której mamy do czynienia z testamentem szczególnym.