Przekształcenie użytkowania wieczystego. Opłata i bonifikata w 2020 roku.

Od 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe zostało przekształcone, z mocy prawa, w prawo własności tych gruntów.

Oznacza to, że dotychczasowi użytkownicy wieczyści gruntów, stali się od razu ich właścicielami, bez konieczności podejmowania jakichkolwiek dodatkowych czynności urzędowych.

Nowo powstały stan własności wymagał jednak ujawnienia w księgach wieczystych, w których nadal pozostawał wpis prawa użytkowania wieczystego. Ponadto w związku z przekształceniem prawa należało również ustalić wysokość opłaty na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu.

Kwestie formalne związane z ujawnieniem prawa własności w księdze wieczystej oraz wysokość i sposób ustalania opłaty i bonifikaty reguluje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na celem mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (tj. Dz. U. 2020 r. , poz. 139).

Ujawnienie prawa własności w księdze wieczystej na podstawie zaświadczenia.

Podstawę ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej stanowi zaświadczenie potwierdzające przekształcenie. Zaświadczenie takie w odniesieniu do gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa wydawane jest przez Starostę. W odniesieniu do gruntów stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego – zaświadczenie wydaje właściwy wójt (burmistrz, prezydent) lub zarząd powiatu, albo zarząd województwa.

Organ wydaje zaświadczenie z urzędu w terminie 12 miesięcy od dnia przekształcenia (tj. od dnia 1.01.2019 r.).

Osoby, które nie chciały tyle czekać mogły składać wniosek o wydanie zaświadczenia. W przypadku złożenia wniosku, termin na wydanie zaświadczenia wynosił 4 miesięce. Natomiast w przypadku właścicieli lokalu chcących np. sprzedać lokal, termin ten wynosił 30 dni.

Od wniosku o wydanie zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie, wprowadzono opłatę skarbową w kwocie 50 zł.

Treść zaświadczenia.

W wydanym zaświadczeniu organ potwierdza, że z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe przekształciło się z mocy prawa w prawo własności tego gruntu. Ponadto wskazuje wysokość opłaty rocznej z tytułu przekształcenia oraz informuje o obowiązku jej wnoszenia przez każdoczesnego właściciela przez okres 20 lat.

Opłata jednorazowa i bonifikata.

Zgodnie z treścią przepisu art. 7 ust. 7 w/w ustawy właściciel gruntu może w każdym czasie trwania obowiązku wnoszenia opłaty zgłosić zamiar jej jednorazowego wniesienia, w kwocie pozostającej do spłaty. (tzw. opłata jednorazowa). Po złożeniu takiego zgłoszenia właściciel otrzymuje informację na piśmie o wysokości opłaty jednorazowej oraz o wysokości opłaty jednorazowej po uwzględnieniu bonifikaty.

Taką informacje organ musi przekazać właścicielowi w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia.

Wysokość opłaty jednorazowej to iloczyn opłaty rocznej oraz liczby lat pozostałych do upływu okresu 20 lat. W przypadku wniesienia opłaty jednorazowej, osobom fizycznym będącym właścicielami lokali lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych, a także spółdzielniom mieszkaniowym przysługuje bonifikata. Wysokość udzielonej bonifikaty uzależnia się od roku, w którym została wniesiona opłata jednorazowa.

I tak wynosi ona:

1. 60% – w przypadku gdy opłatę jednorazową wniesiono w roku, w którym nastąpiło przekształcenie;
2. 50% – w przypadku gdy opłatę jednorazową wniesiono w drugim roku po przekształceniu;
3. 40% – w przypadku gdy opłatę jednorazową wniesiono w trzecim roku po przekształceniu;
4. 30% – w przypadku gdy opłatę jednorazową wniesiono w przypadku gdy opłata jednorazową wniesiono w czwartym roku po przekształceniu;
5.  20% – w przypadku gdy opłatę jednorazową wniesiono w piątym roku po przekształceniu;
6. 10% – w przypadku gdy opłatę jednorazową wniesiono w szóstym roku po przekształceniu

Zatem im szybciej zdeklarujemy i wniesiemy opłatę jednorazową, tym większą bonifikatę uzyskamy. Z tego choćby względu, warto już na etapie wniosku o wydanie zaświadczenia o przekształceniu gruntu wskazywać zamiar wniesienia opłaty jednorazowej. Wówczas wraz z zaświadczeniem o przekształceniu otrzymamy informację o wysokości opłaty jednorazowej oraz o wysokości tej opłaty po uwzględnieniu bonifikaty.

Zaświadczenia doręczone po dniu 30.11.2019 r.

Wprowadzenie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego, nałożyło na urzędy nowe obowiązki, do których te często kadrowo lub organizacyjnie nie były przygotowane. To z kolei powodowało opóźnienie w wydawaniu zaświadczeń tak znaczne, że w rzeczywistości mogło uniemożliwiać skorzystanie z najwyższej bonifikaty, możliwej do uzyskania w pierwszym roku obowiązywania ustawy. Z tego względu ustawodawca kilkukrotnie modyfikował przepisy ustawy, aby urzeczywistnić możliwość jej pełnego zastosowania.

I tak wprowadzono zapis, zgodnie z którym – jeżeli zaświadczenie potwierdzające przekształcenie zostało doręczone po dniu 30 listopada 2019 r., w przypadku zgłoszenia zamiaru wniesienia opłaty jednorazowej w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania tego zaświadczenia, przysługuje bonifikata od tej opłaty w wymiarze obowiązującym w roku, w którym nastąpiło przekształcenie. Warunkiem jest jednak wniesienie opłaty jednorazowej uwzględniającej tę bonifikatę w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji o jej wysokości.

Oznacza to, że osoby, które otrzymały zaświadczenie po dniu 30.11.2019 r. mogą nadal skorzystać z bonifikaty w wysokości 60%. Muszą jednak spełnić następujące warunki:

1. w terminie 2 miesięcy od otrzymania zaświadczenia zgłosić zamiar wniesienia opłaty jednorazowej,
2. zapłacić opłatę jednorazową w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji o jej wysokości.