Od 6 grudnia 2019 r. obowiązują nowe zasady w ruchu drogowym. Wprowadzono ustawą z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym tzw. „jazdę na suwak” oraz „korytarz życia”.
Na czym polegają te nowe zasady oraz kiedy należy je stosować?
„Jazda na suwak”.
Na początku trzeba wyjaśnić, że ustawodawca wprowadzając nową regulację, nie zrezygnował z nadal obowiązującej ogólnej zasady, ujętej w art. 22 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którą
zmieniający pas ruchu jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierzaj wjechać .
Wyjątkami od powyższej zasady są jednak:
a) tzw. „jazdy na suwak” (art. 4a i 4b) oraz
b) gdy inny pojazd wjeżdża na ten pas ruchu z prawej strony.
Zgodnie z treścią przepisu art. 22 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym:
Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać, z wyjątkiem ust. 4a i 4b, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas ruchu z prawej strony .
Zgodnie z art.22 ust. 4a ustawy Prawo o ruchu drogowym:
W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż jednym pasem ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy pasem ruchu z powodu wystąpienia przeszkody na tym pasie ruchu lub jego zanikania, kierujący pojazdem poruszający się sąsiednim pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasa ruchu umożliwić jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów, znajdującym się na takim pasie ruchu, zmianę tego pasa ruchu na sąsiedni, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy.
Zatem należy stwierdzić, że jazda na suwak obowiązuje:
- w warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni;
- gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy pasem ruchu w tym samym kierunku wobec przeszkody lub jego zanikania
Dopiero w takiej sytuacji kierujący pojazdem poruszający się sąsiednim pasem ruchu obowiązany jest BEZPOŚREDNIO przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasa ruchu umożliwić JEDNEMU POJAZDOWI lub JEDNEMU ZESPOŁOWI POJAZDÓW zmianę pasa ruchu.
Tym samym zmiana pasa ruchu jeszcze przed końcem tego pasa nie korzysta z pierwszeństwa jazdy na suwak. Z takiego pierwszeństwa nie korzystamy także, gdy:
- istnieje możliwość kontynuacji tym samym pasem ruchu oraz
- gdy nie wystąpiły warunki znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni.
Wówczas obowiązuje zasada ogólna z art. 22 ust. 4 ustawy. Oznacza to, że należy ustąpić pierwszeństwa pojazdowi poruszającemu się na pasie, na który zamierzamy wjechać.
Co więcej jazda na suwak odnosi się do ustąpienia pierwszeństwa tylko jednemu pojazdowi lub tylko jednemu zespołowi pojazdów (to np. pojazd silnikowy z naczepą).
Kolejny przepis art. 22 ust. 4b dotyczy jazdy na suwak, w sytuacji gdy nie istnieje możliwość jazdy dwoma pasami ruchu. Tutaj jazda na suwak również obowiązuje w warunkach znacznego zmniejszenia prędkości i BEZPOŚREDNIO przed miejscem zanikania pasów ruchu. Jednak w przypadku gdy kończą się dwa pasy ruchu w jednym kierunku, kierujący obowiązany jest „wpuścić” jeden pojazd z prawej strony, a następnie jeden pojazd z lewej strony.
Zgodnie z treścią przepisu art. 22 ust. 4 b ustawy Prawo o ruchu drogowym:
W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy dwoma pasami ruchu z powodu przeszkód na tych pasach ruchu lub ich zanikania, jeżeli pomiędzy tymi pasami ruchu znajduje się jeden pas ruchu, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy, kierujący pojazdem poruszający się tym pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasów ruchu umożliwić zmianę pasa ruchu jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z prawej strony, a następnie jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z lewej strony
„Korytarz życia”
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym:
W warunkach zwiększonego natężenia ruchu pojazdów utrudniającego swobodny przejazd pojazdu uprzywilejowanego w celu umożliwienia swobodnego przejazdu tego pojazdu:
1) na jezdni z dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku kierujący pojazdem poruszający się lewym pasem ruchu jest obowiązany usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej lewej krawędzi pasa ruchu, a kierujący pojazdem poruszający się prawym pasem ruchu jest obowiązany usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej prawej krawędzi pasa ruchu;
2) na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku kierujący pojazdem poruszający się skrajnym lewym pasem ruchu jest obowiązany usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej lewej krawędzi pasa ruchu, a kierujący pojazdami poruszający się pozostałymi pasami ruchu są obowiązani usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej prawej krawędzi pasów ruchu.
Z treści powyższych przepisów wynika, że tworzenie tzw. „korytarza życia” dotyczy warunków zwiększonego natężenia ruchu na jezdni z dwoma lub więcej pasami ruchu w tym samym kierunku. Wówczas kierujący powinien usunąć się z drogi przed pojazdem uprzywilejowanym przez zjechanie jak najbliżej krawędzi lewej lewego pasa oraz prawej krawędzi prawego pasa oraz prawej krawędzi pozostałych pasów.
Tworzenie korytarza życia nie polega zatem na nerwowym wjeżdżaniu na krawężniki lub chodniki. Wystarczy jedynie zjechać do odpowiednich krawędzi pasów ruchu.
Co więcej kierującemu pojazdem innym niż uprzywilejowany zabrania się korzystania z drogi przejazdu utworzonej przez „korytarz życia”. (art. 9 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym).
Zauważyć należy, że przyjęta nazwa „korytarz życia” nie odnosi się tylko do pojazdów pogotowia ratunkowego, ale do wszystkich pojazdów uprzywilejowanych. Może się więc w praktyce zdarzyć, że nazwa ta sugerująca potrzebę ratowania życia nie będzie miała wiele wspólnego z celem poruszającego się pojazdu uprzywilejowanego. Jednak nada będzie to tzw. „korytarz życia”…
Ogólna zasada.
Warto także pamiętać, że poza opisanymi sytuacjami nadal obowiązuje ogólna zasada, wynikająca z art. 9 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którą:
Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczególności przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie się
Zatem we wszystkich innych przypadkach niż te związane ze zwiększonym natężeniem ruchu drogowego obowiązani jesteśmy ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi lub w razie potrzeby, zatrzymanie się.